Historia Gór
Góry
Wieś pierwszy raz wymienia się jako "de Gori" w dokumentach sądowych ziemskich pod datą 1406. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Skarbek z Gór herbu Abdank. O parafii w Górach wspomina już Jan Długosz, stał tam drewniany kościółek. W 1518 i w 1522 wymienia się rodzinę Górskich dziedziców Gór, Węchadłowa i Zagajowa. W 1532 roku Stanisław Górski starosta krakowski był dziedzicem Gór i Węchadłowa. W 1561 roku Barbara Kołkowa herbu Trąby, wdowa po Janie Kołku staje się właścicielką tych dóbr po Górskich, stała się właścicielką Gór, Węchadłowa i Zagajowa. Następcą Barbary Kołkowej w Górach był jej syn Bartłomiej Kołek. W 1598 wizytacja kościelna zastała w kościół w Górach sprofanowany przez Bartłomieja Kołka. W dawnym murowanym kościele katolickim istniał zbór kalwiński w latach 1561-1664. Po Kołkach wieś przechodzi na własność rodziny Chełmskich a następnie Dembińskich herbu Rawicz. Ród Dembińskich został właścicielem Gór na początku XVII wieku (patrz Węchadłów). Ta gałąź rodu bierze swój początek od Piotra Dembińskiego sędziego krakowskiego. W 1668 roku gdy kalwinizm upadał już w Polsce, zamieniono zbór na kościół katolicki. W międzyczasie istniał we wsi drewniany kościół katolicki. Zachował się opis wsi z roku 1699 wymienia się tam pierwszego nieszlacheckiego mieszkańca wsi, był to Szymek Guzy. Opis wsi wymienia różne miejsca w Górach są to: pole Zygmusiu, Zapusta, Gazdaliński Łan, Goncerzyński łan. Wymienione miejsca być może wiążą się z nazwiskami ówczesnych chłopów. W tym czasie dziedzicem wsi był Andrzej z Dębian Dembiński. W 1736 roku Stanisław Dembiński herbu Rawicz sprzedaje te dobra Arnolfowi (lub Arnoldowi) Dembińskiemu herbu Nieczuja (ur. 1704) podczaszemu krakowskiemu. To właśnie ten ród będzie posiadał tu majątek ziemski do 1941 roku, czyli przez ponad 200 lat. Synem i następcą Arnolfa był Ignacy Dembiński, chorąży krakowski, poseł na Sejm Wielki, zwolennik Konstytucji 3 Maja. To on był fundatorem kościoła (1764) w Górach istniejącego do dziś po licznych generalnych remontach W 1783 roku parafia Góry składała się ze wsi: Góry, Kołków, Węchadłów i Zagajów. Parafia liczyła około 1000 dusz. Do wielkanocnej spowiedzi zgłosiło się 794 osoby. Nie zanotowano pod tą datą żadnych innowierców w parafii. W parafii było "po karczmach" trzydziestu Żydów. W 1794 roku w wyniku walk powstańczych został częściowo zniszczony Kościół w Górach. Na przełomie XVIII i XIX wieku zaczęto więc remont kościoła gdyż "parafianie przez rok tułać się musieli po obcych parafiach prócz pogrzebów, które tu odbywano". Wszyscy synowie Ignacego Dembińskiego byli oficerami. Jeden z nich Henryk był generałem, uczestnikiem kampanii napoleońskich z 1809, 1812 i 1813 r., zastępcą wodza naczelnego w powstaniu listopadowym, bohaterem narodowym Węgier z powstaniu narodowego 1848-49. Dziedzicem dóbr Góry i Polichno został inny z synów Ignacego; Ludwik Dembiński (1785-1835) żonaty z Amelią Dembińską. Na miejscowym cmentarzu Amelia Dembińska wzniosła w 1839 r. klasycystyczną kaplicę grobową. Ludwik Dembiński miał dwóch synów: Ludwika (zm. 1845) i Juliusza (1831-1887). To właśnie ten drugi był dziedzicem Gór i Polichna, w tym czasie do rodziny Dembińskich zaczyna należeć też folwark Michałów. Synem Juliusza Dembińskiego był Ludwik (ur. 1863 ). Jego żoną była Maria Dembińska W 1864 utworzono tu urząd gminy do której należał też Michałów. Dobra Góry składały się z się połowie XIX wieku z folwarków Góry, Polichno i Wymysłów. W dobrach była gorzelnia i duże obszary lasów sosnowych. W końcu XIX wieku wieś Góry liczyła 68 samodzielnych gospodarzy na 283 morgach ziemi. Gmina Góry liczyła w końcu XIX wieku 3 924 mieszkańców. Maria i Ludwik Demińscy mieli czterech mieli czterech synów: Józefa, Antoniego, Juliusza i Henryka oraz dwie córki; Helenę Morstinową i Marię Starowieyską. Rodzina Dembińskich była bardzo zamożna i niezwykle poważana wśród społeczności ziemiańskiej kieleckiego. Fakt, że Dembińscy wydali córkę za hrabiego Morstina świadczy o ich pozycji społecznej. We dworze Dembińskich znajdowała się pokaźna biblioteka. Odbywały się tu polowania na których bywali; Paweł hr. Potocki, Tadeusz hr. Łubieński, Marceli hr. Żółtowski, Alfred hr. Morstin i Stefan Dąbrowski. Rejon Gór był jednym z najważniejszych terenów polowań w województwie. Tradycją rodu Dembińskich było wspomaganie Kościoła Katolickiego. Folwark Góry w roku 1930 był w posiadaniu Józefa Dembińskiego. Józef Dembiński był wielokrotnie wybierany na prezesa wojewódzkiego Związku Ziemian. Po zajęciu kraju przez Niemców został już w październiku 1939 aresztowany i osadzony w wiezieniu w Rzeszowie. Został zwolniony wiosną 1940 roku. Rok później jego majątek został przejęty przez zarząd niemiecki a właściciel usunięty
Pałac w Górach w latach pięćdziesiątych XX wieku
Odsłony: 16930